3 Transparant over kosten

Kosten pensioenbeheer
De kosten van pensioenbeheer bevatten de totale kosten voor pensioenbeheerdienstverlening van TKP en een toedeling vanuit de algemene kosten. Onder de algemene kosten vallen onder andere de contributies en bijdragen voor de toezichthouders, accountants- en actuariskosten en advieskosten, de kosten van het bestuur en bestuursbureau. Deze algemene kosten worden deels toegewezen aan de pensioenbeheerkosten en deels toegewezen aan de vermogensbeheerkosten. Deze toewijzing vindt plaats naar de verhouding van de pensioenbeheerkosten dan wel vermogensbeheerkosten ten opzichte van de totale kosten.

Deze verhouding is niet constant. De pensioenbeheerkosten zijn redelijk constant, terwijl de vermogensbeheerkosten veel volatieler zijn. De vermogensbeheerkosten zijn daarnaast afhankelijk van de omvang van het belegd vermogen en de vergoedingen die deels prestatieafhankelijk zijn. Voor het jaar 2022 wordt 10,1% van de algemene kosten toegewezen aan de pensioenbeheerkosten. Omdat de kosten voor pensioenbeheer zijn toegenomen ten opzichte van vorig jaar en de kosten van vermogensbeheer zijn afgenomen, is dit percentage toegenomen.

De totale kosten van het pensioenbeheer zijn in 2022 ten opzichte van 2021 gestegen met € 793 duizend. De grootste toenames worden veroorzaakt door:

• de kosten die samenhangen met de invoering van de Wet toekomst pensioenen bij TKP. Deze kosten zijn in het jaar 2022 betaald voor de jaren 2021 en 2022 tezamen (€ 560 duizend). Van dit bedrag heeft € 210 duizend betrekking op het jaar 2021.
• de toename van advieskosten en accountantskosten ten opzichte van 2021 (€ 259 duizend);
• de uitbreiding van het bestuursbureau (€ 105 duizend).

De pensioenbeheerkosten worden gerapporteerd in euro’s per deelnemer (berekend over actieve deelnemers en pensioengerechtigden). In deze kosten zitten geen schattingselementen. In de pensioenbeheerkosten per deelnemer in 2022 zijn de Wtp-kosten die toehoren aan het jaar 2022 meegenomen. De overige in 2022 betaalde Wtp-kosten van € 210 duizend zijn toegerekend aan het jaar 2021. De pensioenbeheerkosten per deelnemer stijgen van € 194 in 2021 naar € 217 in 2022. De vergelijkende cijfers ten behoeve van de pensioenbeheerkosten van 2021 zijn aangepast waarbij de Wtp-kosten van 2021 zijn meegenomen.

Bestuursoordeel over de kosten pensioenbeheer
Het bestuur heeft de kosten pensioenbeheer beoordeeld, waaronder de toewijzing van de algemene kosten aan de kosten pensioenbeheer. Het bestuur concludeert dat het systeem van toewijzing van de algemene kosten, hoewel dit wel met fluctuaties gepaard gaat, in de tijd consistent en uitlegbaar is. Het bestuur acht de kosten voor de uitvoering van de pensioenregeling in lijn met de complexiteit van de pensioenregeling. Daarbij merkt het bestuur op dat de stijging van de kosten ook door projectkosten in het kader van Wtp worden gemaakt. De verwachting is dat deze projectkosten nog enkele jaren zullen voortduren.

Kosten vermogensbeheer DB-vermogen inclusief premiedepot
De vermogensbeheerkosten voor het DB-vermogen bedroegen in 2022 in totaal € 65,6 miljoen. Dat komt overeen met 0,62% over het gemiddeld belegd vermogen¹⁵. Dit betreft alle (direct en indirect) door het pensioenfonds betaalde vermogensbeheerkosten exclusief transactiekosten. De vermogensbeheerkosten bestaan uit de volgende onderdelen:

Directe kosten vermogensbeheer
De directe vermogensbeheerkosten bestaan uit de volgende posten:

• Dienstverlening fiduciair vermogensbeheerder:
  • beheervergoeding: dit is een vaste beheervergoeding voor het operationeel vermogensbeheer per tijdsperiode die onafhankelijk is van de prestatie;
  • vergoeding advies, administratie en rapportage: dit is de vergoeding voor de integrale dienstverlening volgens de uitbestedingsovereenkomst.
• Overige directe kosten: dit betreft onder andere de kosten van dienstverlening derivaten en de advieskosten van bijvoorbeeld het maatschappelijk verantwoord beleggen.
• Algemene kosten waaronder kosten van het bestuur en het verantwoordingsorgaan, bestuursbureau, externe adviseurs en toezichtkosten, zijn naar rato (89,9%) toegerekend aan de vermogensbeheerkosten.

Indirecte kosten vermogensbeheer
De indirecte vermogensbeheerkosten bestaan uit kosten die worden gemaakt binnen de onderliggende beleggingsfondsen.

Deze bestaan uit de volgende posten:

• Beheervergoeding externe managers: dit is een (basis) vergoeding per tijdsperiode die onafhankelijk is van de prestatie.
• Performance fee externe managers: dit is een prestatieafhankelijke vergoeding voor het extra rendement (positief relatief rendement) dat een manager maakt door actief af te wijken van de marktstandaard (benchmark).
• Overige kosten: dit betreft onder andere de vergoeding van de bewaarbank, administratiekosten, accountantskosten en juridische kosten.

De kosten van het vermogensbeheer worden gerapporteerd in euro’s en als percentage van het gemiddelde van het totaal belegd vermogen. De volgende tabellen geven dit per beleggingscategorie weer. De kosten voor niet-beursgenoteerd vastgoed en private equity worden gerapporteerd op basis van de ontvangen opgaven van de externe managers over de periode oktober 2021 tot en met 30 september 2022. Dit sluit aan bij de periode van het verwerken van de waarderingen. De andere kosten hebben betrekking op het gehele jaar 2022. Voor de overige beleggingscategorieën is het aandeel aan geschatte kosten beperkt.

Uit nagekomen informatie is gebleken dat in het jaarverslag over 2021 de kosten van vermogensbeheer voor de categorieën private equity en vastgoed te laag zijn gerapporteerd (€ 67,1 miljoen had moeten zijn € 86,9 miljoen; 0,55% had moeten zijn 0,71%). De correctie van de vermogensbeheerkosten heeft geen invloed op het gerapporteerde beleggingsrendement en vermogen in 2021. In het jaarverslag 2022 zijn de vergelijkende cijfers aangepast naar de juiste cijfers.

De vermogensbeheerkosten (excl. transactiekosten) zijn in 2022 (0,62% van het gemiddeld belegd vermogen) met € 21,3 miljoen gedaald ten opzichte van de gecorrigeerde cijfers van 2021 (0,71% van het gemiddeld belegd vermogen). Deze daling wordt vooral veroorzaakt door de daling van de performance fee vergoeding van externe managers binnen de beleggingsfondsen en discretionaire mandaten (€ 19,7 miljoen). Het extra rendement dat managers hebben behaald door af te wijken van de marktstandaard was namelijk lager dan in 2021.

De transactiekosten op basis van het gemiddeld belegd vermogen zijn licht gestegen (van 0,11% naar 0,12%). Onderdeel van deze kosten zijn de kosten van toe- en uittredingskosten van het pensioenfonds (€ 5,5 miljoen) in beleggingscategorieën. Deze komen ook voort uit aan- en verkopen vanwege beleidswijzigingen en vanwege bijsturingen om de beleggingsportefeuille binnen de gestelde bandbreedtes zoals gedefinieerd in het beleggingsbeleid te houden. Ten opzichte van 2021 zijn de transactiekosten gestegen vanwege meerdere bijsturingstransacties binnen de portefeuille om te kunnen voldoen aan de kasonderpand verplichtingen uit hoofde van de renteswaps.

De kosten van derivaten zijn gedaald omdat in 2022 minder renteswaps zijn verhandeld dan in 2021.

De totale vermogensbeheerkosten inclusief transactiekosten in 2022 van het pensioenfonds bedragen daarmee 0,74%. In 2021 was dit 0,82%.